Πρόκειται για τη διόγκωση των ρινικών κογχών, που έχει σαν αποτέλεσμα τη δυσκολία στη διέλευση του αέρα από την μύτη. Στο παρελθόν η αντιμετώπιση αυτής της κατάστασης γινόταν με καυτηριασμό, κογχοτομή (χειρουργική αφαίρεση) και ενέσεις στεροειδών. Αυτό είχε σαν συνέπεια τη δημιουργία προσωρινού αποτελέσματος και τη δύσκολη επούλωση με δημιουργία κρουστών.
Στο κέντρο μας η υπερτροφία των ρινικών κογχών αντιμετωπίζεται με ραδιοσυχνότητες, laser και κογχοπλαστική με ειδικό μικροτόμο (microdebrider assisted inferior turbinoplasty). Πρόκειται για μεθόδους ανώδυνες και εντελώς αναίμακτες, που πραγματοποιούνται με τοπική αναισθησία.
Οι δύο πρώτες μέθοδοι διατηρούν τις πολύ βασικές λειτουργίες του επιθηλίου της ρινικής κόγχης και μετά την μείωση του μεγέθους της, προκαλώντας τις ελάχιστες θερμικές βλάβες. Προκαλούν ίνωση του ιστού εσωτερικά, βοηθώντας έτσι στην μείωση του μεγέθους των κογχών.
Η κογχοπλαστική με ειδικό μικροτόμο (microdebrider assisted inferior turbinoplasty) επιτυγχάνεται μέσω της εισόδου, από μια μικρή οπή, ενός ειδικού μικροτόμου. Αυτός καταφέρνει να αφαιρέσει την περίσσια του ιστού εσωτερικά και την αναρρόφησή του, χωρίς να πειράξουμε καθόλου την εξωτερική στοιβάδα της κόγχης.
Το ποια μέθοδο θα εφαρμόσουμε, εξαρτάται από το μέγεθος της υπερτροφίας και το ανατομικό σχήμα των ρινικών κογχών που συναντάμε. Η διάρκεια των επέμβασεων αυτών είναι λίγα λεπτά και ο ασθενής μπορεί να πάει σπίτι του χωρίς να απαιτείται νοσηλεία. Μετεγχειρητικός πόνος δεν υπάρχει.
Παρακάτω παραθέτουμε τις ερωτήσεις που συναντάμε συχνότερα και τις απαντήσεις τους:
Τι είναι οι ρινικές κόγχες;
Οι ρινικές κόγχες είναι σωληνώδεις, μακρόστενοι σχηματισμοί, που βρίσκονται στο εσωτερικό της μύτης και εφυγραίνουν τον αέρα που εισέρχεται απ’αυτήν. Επιπλέον λειτουργία τους είναι η θέρμανση και το φιλτράρισμα του εισπνεόμενου αέρα. Πρόκειται λοιπόν για ανατομικούς σχηματισμούς ζωτικής σημασίας για τη σωστή ρινική αναπνοή.
Σε κάθε ρινική θαλάμη (ρουθούνι) υπάρχουν τρεις ρινικές κόγχες: η άνω, η μέση και η κάτω. Οι κάτω ρινικές κόγχες έχουν το μέγεθος ενός δακτύλου και συγκεκριμένα του δείκτη και βρίσκονται στο εσωτερικό τοίχωμα της μύτης, παράλληλα με το ρινικό διάφραγμα. Ο ρόλος τους στη ρινική αναπνοή υπερισχύει, σε σχέση με τις άνω και μέσες. Αποτελούνται από ένα λεπτό οστό, που περιβάλλεται από βλεννογόνο.
Τι είναι η υπερτροφία των ρινικών κογχών και πότε προκαλείται;
Υπερτροφία των ρινικών κογχών σημαίνει αύξηση του μεγέθους τους και μπορεί να συμβεί σε πολλές περιπτώσεις. Αρκετά συχνά συναντάται στο έδαφος χρόνιας αλλεργικής και αγγειοκινητικής ρινίτιδας. Επίσης, η σκολίωση του ρινικού διαφράγματος μπορεί να είναι η αιτία της υπερτροφίας. Για παράδειγμα, αν η σκολίωση του διαφράγματος είναι προς τα δεξιά, οι αριστερές ρινικές κόγχες θα δεχθούν μεγαλύτερη ποσότητα αέρα, καθώς η αντίθετη πλευρά θα είναι αποφραγμένη και αυτό θα έχει σαν συνέπεια την αύξηση του μεγέθους τους. Άλλα συχνά αίτια αποτελούν η έκθεση στον καπνό του τσιγάρου και σε χημικές ουσίες, η κατάχρηση τοπικών ρινικών αποσυμφορητικών, η χρόνια παραρρινοκολπίτιδα.
Ποια συμπτώματα προκαλεί η υπερτροφία των ρινικών κογχών;
Το πιο συνηθισμένο είναι η ρινική συμφόρηση, που μπορεί να αφορά το ένα ρουθούνι ή και τα δύο μαζί, ή να εναλλάσσεται ανάμεσα στα δύο ρουθούνια (να μεταφέρεται από το ένα στο άλλο και μάλιστα πολλές φορές την ημέρα). Πολλοί ασθενείς αναφέρουν ότι νιώθουν τη μύτη τους “κλειστή”, όταν ξαπλώνουν, καθώς σ’ αυτή τη θέση συλλέγεται περισσότερο αίμα στις ρινικές κόγχες.
Δυστυχώς, το μέγεθος των ρινικών κογχών είναι τέτοιο, που εμποδίζει την αναπνοή από τη μύτη όταν ο ασθενής γυμνάζεται, κοιμάται ή ακόμα και στην ηρεμία. Τα συμπτώματα επιδεινώνονται όταν συνυπάρχει και κάποιο άλλο ρινικό πρόβλημα, όπως η σκολίωση του ρινικού διαφράγματος. Αποτέλεσμα της κακής αναπνοής είναι συχνοί πονοκέφαλοι, αίσθημα βάρους στο πρόσωπο, ροχαλητό, υπνική άπνοια.
Ποια είναι η θεραπεία των υπερτροφικών ρινικών κογχών;
Σε αρκετές περιπτώσεις ασθενών μας, οι υπερτροφικές ρινικές κόγχες αντιμετωπίζονται επιτυχώς με φαρμακευτική αγωγή. Όμως σε μερικές περιπτώσεις ασθενών δεν παρατηρείται ανταποκρίση στην αγωγή, δηλαδή δεν μικραίνει το μέγεθος των ρινικών κογχών, οπότε συζητάμε μαζί τους για τη χειρουργική αντιμετώπιση του προβλήματός τους.
Η επέμβαση μείωσης του μεγέθους των ρινικών κογχών γίνεται με πολλές μεθόδους. Όλες πραγματοποιούνται δια μέσω των ρουθουνιών, οπότε δεν υπάρχει εξωτερική τομή ή ουλή. Είναι σημαντικό να μην αφαιρεθούν εντελώς οι ρινικές κόγχες, γιατί τότε η μύτη γίνεται πολύ στεγνή και εμφανίζει κρούστες. Στο παρελθόν, αυτή ήταν η πρακτική, δηλαδή η αφαίρεση μεγάλου τμήματος των ρινικών κογχών. Γινόταν υπό γενική αναισθησία και ο ασθενής μετεγχειρητικά έφερε γάζες στη μύτη του (επιπωματισμός). Η μέθοδος είχε αρκετά μειονεκτήματα, όπως αργή επούλωση, αιμορραγία, στεγνή μύτη με κρούστες, πιθανότητα υποτροπής και επανάληψης του χειρουργείου.
Οι σύγχρονες μέθοδοι στοχεύουν στο εσωτερικό των ρινικών κογχών, προκαλώντας σμίκρυνση από μέσα προς τα έξω και αφήνοντας ανέπαφο το βλεννογόνο και το οστό. Πρόκειται για τις επεμβάσεις καυτηριασμού με Ραδιοσυχνότητες ή Laser και της Κογχοπλαστικής με ειδικό Μικροτόμο (microdebrider assisted inferior turbinoplasty). Τις επεμβάσεις αυτές τις πραγματοποιούμε με τοπική αναισθησία και είναι σύντομες και αναίμακτες. Δεν ακολουθεί επιπωματισμός της μύτης και ο ασθενής επιστρέφει αμέσως στο σπίτι του, χωρίς πόνο. Το αποτέλεσμα είναι άριστο και μόνιμο.