Ιγμορίτιδα ή γενικότερα παραρρινοκολπίτιδα. Αφορά φλεγμονή των ιγμόρειων κοιλοτήτων (είναι οι δύο κοιλότητες που βρίσκονται εκατέρωθεν της μύτης κάτω από τα μάτια και πάνω από το στόμα), οι οποίες αντί να περιέχουν αέρα, περιέχουν υγρό(πύο) ή πολυποειδή στοιχεία.
Έκτος από τις κοιλότητες των ιγμορείων φλεγμαίνουν συχνά στα παιδιά και άλλες παραρρίνιες κοιλότητες προκαλώντας ηθμοειδίτιδες. Όλες αυτές τις φλεγμονές έχουμε συνηθίσει να τις λέμε ιγμορίτιδες.
Τα συμπτώματα που προκαλούν είναι πυώδεις ρινικές εκκρίσεις, βήχας, χαμηλή πυρετική κίνηση και με την πάροδο της νόσου μπορεί να εμφανιστούν άλλα συμπτώματα όπως μέση ωτίτις.
Στο κέντρο μας ξεκινάμε με την λήψη ιστορικού, την πλήρη ΩΡΛ κλινική εξέταση η οποία περιλαμβάνει την ενδοσκόπηση της μύτης με οπτικές ίνες. Μ ‘ αυτό τον τρόπο αποφεύγουμε την ακτινογραφία και την λήψη ακτινοβολίας από το παιδί. Επί συνεχόμενων παραρρινοκολπίτιδων γίνεται έλεγχος για υπερτροφία αδενοειδών εκβλαστήσεων (κρεατάκια) με ενδοσκοπικό έλεγχο. Κατόπιν δίδεται η κατάλληλη αγωγή.
Παρακάτω παραθέτουμε τις ερωτήσεις που συναντάμε συχνότερα και τις απαντήσεις τους:
Τι είναι οι παραρρίνιοι κόλποι;
Οι παραρρίνιοι κόλποι είναι κοιλότητες, που περιέχουν αέρα, βρίσκονται κοντά στη ρινική κοιλότητα και είναι 4 ειδών:
Οι δύο ηθμοειδείς κόλποι: υπάρχουν από τη γέννηση και μεγαλώνοντας το παιδί αυξάνουν σε μέγεθος, βρίσκονται γύρω από τη βάση της μύτης.
Οι δύο γναθιαίοι κόλποι ή ιγμόρεια άντρα: είναι οι μεγαλύτεροι κόλποι με μέσο μέγεθος 15ml, επίσης υπάρχουν από τη γέννηση και βρίσκονται στην περιοχή των ζυγωματικών.
Οι δύο μετωπιαίοι κόλποι: δεν έχουν σχηματιστεί κατά τη γέννηση, η δε ανάπτυξή τους ολοκληρώνεται κατά την ηλικία των 14-18 ετών, βρίσκονται στην περιοχή του μετώπου, πάνω από τα μάτια.
Ο σφηνοειδής κόλπος: η ανάπτυξή του ξεκινά από την ηλικία των 6 ετών, είναι ο πλέον οπίσθιος από όλους τους κόλπους και βρίσκεται βαθιά μέσα στο κρανίο, πίσω από τη μύτη.
Έχουν διατυπωθεί πολλές υποθέσεις για τη λειτουργία των παραρρινίων κόλπων. Καταρχήν, οι αεροπληθείς αυτές κοιλότητες μειώνουν το βάρος του κρανίου. Επίσης, κατά τη διάρκεια της αναπνοής, θερμαίνουν και ενυδατώνουν τον εισπνεόμενο αέρα. Τέλος, καλύπτονται από βλεννογόνο και κροσσούς, που με την παραγωγή βλέννης, συμβάλλουν στην απομάκρυνση σωματιδίων του εισπνεόμενου αέρα, στην αυτοκάθαρση και την άμυνα.
Τι είναι η παραρρινοκολπίτιδα;
Είναι η φλεγμονή των παραρρινίων κόλπων και όταν αφορά τα ιγμόρεια άντρα λέγεται ιγμορίτιδα. Παρατηρούνται 3 τύποι παραρρινοκολπίτιδας:
Η οξεία: συμβαίνει αιφνίδια και υποχωρεί με την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή.
Η υποξεία: δεν ανταποκρίνεται στην αρχική αγωγή και διαρκεί μέχρι 3 μήνες.
Η χρόνια: συμβαίνει μετά από επαναλαμβανόμενες ή ατελώς θεραπευθείσες οξείες λοιμώξεις και διαρκεί περισσότερο από 3 μήνες.
Ποια είναι τα αίτια της παραρρινοκολπίτιδας;
Οι κόλποι καλύπτονται από βλεννογόνο, που παράγει βλέννη, η οποία μέσω των στομίων τους παροχετεύεται στη ρινική κοιλότητα. Επειδή όμως τα στόμια εξόδου είναι στενά, σε περίπτωση φλεγμονής, το οίδημα του βλεννογόνου και η πυκνή βλέννη, οδηγούν σε απόφραξη του στομίου. Ακολουθεί κατακράτηση των εκκρίσεων εντός της κοιλότητας του κόλπου και ανάπτυξη βακτηριδίων. Τα συνηθέστερα βακτήρια είναι: ο πνευμονιόκοκκος, ο αιμόφιλος της γρίππης και η καταρροϊκή μοραξέλλα.
Η παραρρινοκολπίτιδα συμβαίνει συνήθως μετά από λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού, που λόγω των πυκνών εκκρίσεων, αποφράσσουν το στόμιο παροχέτευσης των κόλπων προς τη ρινική κοιλότητα. Οι αλλεργίες μπορούν επίσης να οδηγήσουν σε παραρρινοκολπίτιδα, καθώς προκαλούν οίδημα του βλεννογόνου και παραγωγή πυκνής βλέννης. Άλλα πιθανά αίτια, που αποφράσουν το στόμιο των κόλπων και οδηγούν στη συσσώρευση εκκρίματος στο εσωτερικό τους, είναι τα ακόλουθα:
• Ανατομικές ανωμαλίες της μύτης, σκολίωση ρινικού διαφράγματος
• Υπερτροφικές αδενοειδείς εκβλαστήσεις (κρεατάκια)
• Καταδύσεις και κολύμβηση
• Οδοντικές λοιμώξεις, ακκροριζικές βλάβες οδόντων
• Τραύματα μύτης
• Ύπαρξη ξένου σώματος στη μύτη
• Υπερωϊοσχιστία
Ποια είναι τα συμπτώματα της παραρρινοκολπίτιδας;
Είναι ανάλογα με την ηλικία του παιδιού.
Τα μικρότερα παιδιά εμφανίζουν:
• Ρινική καταρροή, που διαρκεί περισσότερο από 10 ημέρες, με εκκρίσεις πυώδεις, κίτρινες ή πράσινες
• Νυκτερινό βήχα
• Περιστασιακό βήχα κατά τη διάρκεια της ημέρας
• Περιοφθαλμικό οίδημα
Τα μεγαλύτερα παιδιά και οι ενήλικες αναφέρουν:
• Ρινική καταρροή, που διαρκεί περισσότερο από 10 ημέρες
• Οπισθορρινική ρύση (αίσθηση ότι καταπίνουν ρινικές εκκρίσεις)
• Κεφαλαλγία
• Ευαισθησία στο πρόσωπο και αίσθημα πίεσης
• Διαταραχές όσφρησης
• Κακοσμία στόματος
• Βήχα
• Πυρετό
• Πονόλαιμο
• Περιοφθαλμικό οίδημα, συνήθως πιο έντονο το πρωί
Πώς γίνεται η διάγνωση της παραρρινοκολπίτιδας;
Σύμφωνα με τις σύγχρονες επιστημονικές οδηγίες, η διάγνωση της παραρρινοκολπίτιδας σε παιδιά μικρότερα των 6 ετών, γίνεται κλινικά, δηλαδή βάσει του ιστορικού και της κλινικής εξέτασης. Στο Κέντρο μας, διενεργείται επίσης ενδοσκόπηση της μύτης. Πρόκειται για μια σύντομη και ανώδυνη εξέταση, που μας δίνει την άμεση εικόνα του ρινικού βλεννογόνου. Σε παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας, που εμφανίζουν επιπλοκές της παραρρινοκολπίτιδας, συχνές υποτροπές ή χρόνια λοίμωξη, μπορεί να συστήσουμε τη διενέργεια αξονικής τομογραφίας. Η ακτινογραφία των παραρρινίων κόλπων δεν συστήνεται, γιατί εκθέτει το παιδί σε σημαντική δόση ακτινοβολίας, χωρίς να προσφέρει ουσιαστικές πληροφορίες.
Πώς θεραπεύεται η παραρρινοκολπίτιδα;
Απαιτείται η χορήγηση κατάλληλης αντιβιωτικής αγωγής για διάστημα 10-14 ημερών. Συμπληρωματικά, για την ανακούφιση του μικρού ασθενούς, μπορεί να δοθούν αναλγητικά και ρινικά αποσυμφορητικά.